Ik ben een fan van Lightroom, maar geen fan van Adobe. Adobe bouwt zijn machtspositie stap voor stap uit en wordt onderhand net zo arrogant als (bijvoorbeeld) Apple. Prima producten, waar je als serieuze fotograaf niet omheen kan, maar Adobe bepaalt en lijkt vooral geïnteresseerd hoe ze ook aan trouwe klanten nog meer geld kunnen verdienen. Deze week waren er aankondigingen met een forse impact voor gebruikers. Omdat er nieuwe namen worden gebruikt wekt het in eerste instantie nogal wat verwarring. Aan de hand van de nieuwe namen: Lightroom, Lightroom CC en Lightroom Classic. In grote lijnen: de koopversie van Lightroom verdwijnt van de markt, de abonnementsversie die we kenden heeft een nieuwe naam en is iets verbeterd en er komt een abonnementsversie bij die meer kost maar nu nog veel beperkingen kent.
Lightroom.
Dit is (en was) de naam voor het pakket dat je eenmalig kocht, in een doosje op een CD-ROM of als een download. Ondanks eerdere beloften (“we gaan door met de koopversie!”) lijkt er nu toch een einde aan te komen. De laatste versie is Lightroom 6, nieuw functies worden niet meer ontwikkeld. Er komen hooguit, tot het einde van het jaar, nog een paar nieuwe subversies als er nieuwe camera’s op de markt komen. Wil je van de vernieuwingen profiteren, dan moet je een abonnement nemen. Voor redelijk intensieve gebruikers zijn er best voordelen aan een abonnement, maar het is echt jammer dat Adobe de keuze oplegt aan de klant. Als je komend jaar een nieuwe camera koopt is er een gerede kans dat de RAW-conversie niet door Lightroom 6 wordt ondersteund. Met de DNG-converter van Adobe kun je je RAW-bestanden omzetten zodat je ze alsnog kunt inlezen. Omslachtig, en hoe lang blijft Adobe dit ondersteunen? En correctieprofielen voor nieuwe lenzen krijg je ook niet meer.
Lightroom CC.
Hoewel deze naam al langer werd gebruikt, is de functionaliteit onder deze naam nu totaal anders. De meest ingrijpende verandering is dat je fotobestanden niet meer lokaal op je harde schijf staan, maar op een Adobe server (“in de cloud”). Het voordeel (volgens Adobe) is dat je je bestanden in maximale omvang vanuit iedere plek kunt bewerken en gebruiken, bijvoorbeeld ook met een tablet. Dit kon op zich ook al met de vorige versie van Lightroom, met Lightroom Mobile, maar tot nu toe maakte je daarbij gebruik van kleine versies van je bestanden, de ‘smart previews’. Ook een voordeel: je hoeft niet meer voor de back-up van je fotobestanden te zorgen, dat doet Adobe voor je. Maar er zijn ook nadelen, sommige hangen mogelijk samen met de fase van de ontwikkeling waarin de CC-versie verkeert, en sommige lijken intrinsiek.
Deze eerste versie van Lightroom CC is beperkt in zijn functies om het voorzichtig uit te drukken. Laura Shoe houdt op haar Lightroom Blog een lijst bij van de dingen die je niet met de CC-versie kunt. Die lijst is lang en zit vol met functies die we tot nu toe dagelijks gebruikten. Een redelijk ervaren gebruiker zal daarom Lightroom CC als een enorme stap terug ervaren.
Daarnaast heeft het gebruik van de server van Adobe ook consequenties, waaronder financiële. Als je je RAW-bestanden opslaat in de Cloud, heb je als snel een Terabyte opslagruimte nodig. Persoonlijk ben ik al lang over die grens heen, en dat geldt voor de meeste professionele en ook voor veel hobbyfotografen. Voor 1 Terabyte betaal je ruim € 24 per maand, en er komt ca. € 12 bij voor elke Terabyte extra. Het eerste jaar is er nog een korting.
Ook is de vraag of het werken met grote bestanden vanaf de server consequenties zal hebben voor de snelheid. Het is moeilijk voor te stellen dat dat niet het geval zal zijn. De eerste meldingen van gebruikers op internet zijn in dit opzicht niet bepaald positief te noemen.
Lightroom Classic.
De vorige generatie Lightroom CC heeft vanaf nu de naam Lightroom Classic. Er is een functie bijgekomen, het ‘bereikmasker’, waarmee je effectiever gebieden kunt selecteren om daar lokale aanpassingen op toe te passen. De selectie gebeurt met helderheidsniveau of met de kleur. Dit lijkt een prima uitbreiding. Daarnaast is aandacht besteed aan de snelheid, bijvoorbeeld door efficiënter met voorvertoningen te werken en ook met beter gebruik van de grafische kaart. Zinnige ontwikkelingen dus.
De keuze voor nu en in de toekomst.
De meeste gebruikers, vooral die al een abonnement hebben, zijn verreweg het best gediend met Lightroom Classic, vrijwel alles werkt zoals men gewend was. De grote vraag is wat Adobe in de toekomst gaat doen met Lightroom Classic. Blijft dat bestaan, of komt weer een volgende stap om meer inkomsten te genereren door gebruikers te dwingen over te schakelen naar Lightroom CC. Beloftes van nu bieden geen garantie voor de toekomst. Er zal grote interesse in de markt zijn als een softwareleverancier een goed werkend alternatief op de markt brengt.